Phó tổng thống Mỹ, bà Kamala Harris, ôm chúc mừng Tổng thống Mỹ Joe Biden trong ngày tổng thống ký phê chuẩn dự luật cơ sở hạ tầng trị giá 1.200 tỉ USD tại Nhà Trắng vào hôm 15-11 - Ảnh: TNS

Khi Tổng thống Mỹ Joe Biden được gây mê trong thời gian ngắn để nội soi đại tràng, bà Kamala Harris đã trở thành người phụ nữ đầu tiên giữ vai trò quyền tổng thống trong lịch sử Mỹ.

"Ở hoàn cảnh hiện tại, tôi đã quyết định tạm thời chuyển giao quyền hạn và nhiệm vụ của Văn phòng tổng thống Mỹ cho Phó tổng thống trong thời gian ngắn để kiểm tra sức khỏe và phục hồi" - ông Biden viết trong thư gửi thượng nghị sĩ Patrick Leahy và Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi vào ngày 19-11.

85 phút đặc biệt

Tổng thống Joe Biden đã đến Trung tâm quân y quốc gia Walter Reed ở Bethesda (bang Maryland) để kiểm tra sức khỏe vào sáng 19-11 (giờ Mỹ). Mục 3 trong tu chính án thứ 25 (thông qua năm 1967) của Hiến pháp Mỹ cho phép tổng thống Mỹ có thể tạm thời chuyển giao quyền lực nếu không thể hoàn thành nhiệm vụ.

Theo quy định, ông Biden đã gửi thư cho thượng nghị sĩ Patrick Leahy (chủ tịch Thượng viện tạm quyền) và Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi để thông báo ông sẽ không thể thực hiện nhiệm vụ trong lúc bị gây mê và lúc đó bà Harris là quyền tổng thống.

Sau khi nội soi xong, ông Biden lại phải gửi bức thư khác cho hai người đó để thông báo sẽ tiếp tục nhiệm vụ. Như vậy trong khoảng thời gian ông được gây mê, bà Harris làm quyền tổng thống và làm việc tại văn phòng ở cánh tây Nhà Trắng, theo thông báo của Nhà Trắng. Tổng cộng 85 phút.

Vậy là bà Harris có thêm một dấu ấn lịch sử khi là phó tổng thống thứ ba trở thành quyền tổng thống và là người phụ nữ đầu tiên giữ vai trò quyền tổng thống trong lịch sử Mỹ. 

Tháng 7-1985, tổng thống Ronald Reagan đã chuyển giao quyền lực cho phó tổng thống George H.W. Bush trong gần 8 giờ để phẫu thuật ruột tại Bệnh viện Hải quân Bethesda. 

Sau đó vào năm 2002 và năm 2007, tổng thống George W. Bush đã chuyển giao quyền lực cho phó tổng thống Mỹ khi đó là Dick Cheney cũng để nội soi. Trong mỗi lần đó, ông Cheney là quyền tổng thống trong hơn 2 giờ.

Theo báo Washington Post, mặc dù tu chính án thứ 25 cho phép tổng thống Mỹ chuyển giao quyền lực trong thời gian không thể đảm đương nhiệm vụ, nhưng việc có chuyển giao hay không là tùy vào tổng thống. 

Chẳng hạn bà Stephanie Grisham, cựu thư ký báo chí của tổng thống Donald Trump, tiết lộ ông Trump từng tới Trung tâm quân y quốc gia Walter Reed năm 2019 hình như để nội soi đại tràng, nhưng ông Trump đã không tiết lộ chuyện này vì không muốn phó tổng thống khi đó là ông Mike Pence làm quyền tổng thống.

Ông Biden vẫn khỏe mạnh

Cuộc kiểm tra sức khỏe của ông Biden hôm 19-11 gây chú ý không chỉ bởi chi tiết chuyển giao quyền lực cho bà Harris, mà còn bởi công chúng Mỹ rất quan tâm tới sức khỏe hiện tại của vị tổng tư lệnh. 

Ông Biden từng phải phẫu thuật chữa chứng phình động mạch não năm 1988. Người dân quan tâm tới sức khỏe của ông nhiều hơn kể từ khi ông tuyên bố tranh cử tổng thống năm 2019.

Cuộc kiểm tra sức khỏe tổng quát hơn 5 giờ ngày 19-11 là đợt khám định kỳ đầu tiên của ông Biden trên cương vị tổng thống và cũng là lần đầu tiên kể từ tháng 12-2019. Trong báo cáo dài 6 trang được Nhà Trắng công bố chiều 19-11, ông Kevin O'Connor, bác sĩ riêng của ông Biden từ năm 2009, cho biết tổng thống "vẫn khỏe mạnh và đủ sức khỏe để đảm nhiệm thành công trách nhiệm của tổng thống".

Ông O’Connor cho biết ông Biden hay hắng giọng và ho trong những lần phát biểu gần đây là vì chứng trào ngược dạ dày thực quản. Ông cũng giải thích dáng đi cứng và không linh hoạt của tổng thống là do "bệnh thần kinh ngoại biên nhẹ", viêm cột sống và do bị rạn xương bàn chân khi chơi đùa với chó cưng một năm trước.

Theo Hãng tin AP, trong lúc nội soi cho tổng thống, người ta đã phát hiện một polyp đại tràng khoảng 3mm lành tính và đã cắt bỏ dễ dàng. Bác sĩ O’Connor khẳng định ông Biden chưa bao giờ bị ung thư ruột kết. Chỉ số khối cơ thể (BMI) cho thấy ông hơi thừa cân, nhưng lượng cholesterol vẫn trong tầm kiểm soát. Sau cuộc kiểm tra sức khỏe ngày 19-11, ông Biden đã trở lại với các hoạt động bình thường.

Nhà Trắng nói 85 phút nắm quyền của bà Harris truyền cảm hứng

TTO - Dù chỉ nắm quyền cao nhất nước Mỹ trong thời gian rất ngắn thay cho Tổng thống Joe Biden khi ông đi khám bệnh, Phó tổng thống Kamala Harris tiếp tục có thêm một dấu ấn mang tính lịch sử.