Quang cảnh Hội nghị Ngoại trưởng đặc biệt ASEAN – Trung Quốc tại Côn Minh ngày 14-6  Ảnh: AFP

Theo Straitstimes của Singapore, tuyên bố chung được công bố tối ngày 14-6 có đoạn “ASEAN bày tỏ quan ngại sâu sắc trước các động thái đã và đang diễn ra trên Biển Đông, điều đã làm xói mòn niềm tin cũng như gia tăng căng thẳng và có thể phá hoại hòa bình, an ninh, ổn định trên Biển Đông”.

Tuyên bố không chỉ đích danh Trung Quốc hay bất kỳ quốc gia nào.

Ngay sau khi có thông tin tuyên bố chung được rút lại, trên trang Straitstimes bài viết này đã bị gỡ xuống sáng ngày 15-6.

Nói với AFP tối ngày 14-6, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Malaysia xác nhận: “Chúng tôi đã phải rút lại tuyên bố chung của các Ngoại trưởng ASEAN đã được cung cấp cho truyền thông trước đó… do có những sửa đổi khẩn cấp cần phải thực hiện”.

Hiện vẫn chưa rõ nguyên nhân vì sao tuyên bố chung bị rút lại dù trước đó đã được Ban thư ký ASEAN đồng ý, cho phép công bố với truyền thông.

Trong khi đó, trong một thông cáo báo chí riêng của Bộ Ngoại giao Singapore, Ngoại trưởng Singapore, ông Vivian Balakrishnan khẳng định các ngoại trưởng ASEAN đã bày tỏ quan ngại sâu sắc với Trung Quốc về những diễn biến gần đây trên Biển Đông.

Các ngoại trưởng cũng nhấn mạnh cần phải nỗ lực hơn nữa trong việc thực hiện nghiêm túc Tuyên bố các bên về ứng xử trên Biển Đông (DOC) và sớm thông qua một Bộ quy tắc ứng xử (COC), ông Vivian cho biết thêm.

Bất chấp điều đó, Ngoại trưởng Trung Quốc, ông Vương Nghị lại nhấn mạnh: “Đó không phải là vấn đề giữa Trung Quốc và ASEAN và không nên để nó làm ảnh hưởng tới sự hợp tác giữa Trung Quốc và các nước ASEAN.

Hợp tác giữa Trung Quốc và ASEAN cần vượt lên trên những sự khác biệt, bao gồm cả vấn đề Biển Đông”

Hội nghị Ngoại trưởng đặc biệt ASEAN – Trung Quốc được tổ chức tại thành phố Côn Minh, tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) ngày 14-6. Giữ vai trò chủ tọa trong hội nghị là Ngoại trưởng Trung Quốc và Singapore, tuy nhiên, trong buổi họp báo sau đó, Ngoại trưởng Singapore đã không thể có mặt.

Và nói như Straitstimes thì hội nghị đã bị “đạo diễn vào phút chót bởi một mình ông Vương”.