Phóng to

Lance Armstrong trong cuộc kiểm tra sức khỏe trước một chặng đấu ở Tour de France - Ảnh: AFP

Trong báo cáo dài 1.000 trang được Cơ quan Chống doping Mỹ (USADA) công bố hôm 10-10: tay đua huyền thoại này có hệ thống doping tinh vi và rộng khắp cùng nhiều thủ thuật để trốn cơ quan xét nghiệm.

Theo bản báo cáo, tuy Armstrong và người đại diện luôn phản bác họ chưa từng bị thử dương tính nhưng điều đó không có nghĩa là anh ta không dùng doping. Armstrong cũng không hề trải qua nhiều cuộc thử nghiệm doping như người đại diện của anh ta tuyên bố.

USADA cho biết mạng lưới doping của Armstrong tại đội Bưu Điện Mỹ (USPS) “quy mô hơn bất cứ trường hợp nào trong lịch sử thể thao” và các lời khai của Armstrong là “hoàn toàn sai hoặc tìm cách đánh lạc hướng dư luận”. Báo cáo cũng cáo buộc Armstrong đe dọa nhân chứng nhằm ngăn cản việc đồng đội ra làm chứng. Ngoài ra, USADA còn đưa ra các bằng chứng từ ngân hàng cho thấy Armstrong trả ít nhất 1 triệu USD cho bác sĩ người Ý Michele Ferrari - một nhân vật khét tiếng về doping.

Trong phần điều tra của mình, USADA đã nhờ Viện Thể thao Úc phân tích 38 mẫu máu của Armstrong từ tháng 2-2009 đến tháng 4-2012. Qua đó, những mẫu ở các cuộc đua trong khoảng năm 2009-2010 đều có những chỉ số khác thường - một tín hiệu của doping.

Trốn nhân viên kiểm tra

Các thủ thuật doping mà Armstrong sử dụng để tránh thử dương tính được rất nhiều tay đua sử dụng để tránh nhân viên kiểm tra. Thông thường, các tay đua chuyên nghiệp buộc phải thông báo địa điểm mình đang ở với cơ quan chống doping quốc gia. VĐV nào trong 18 tháng có ba lần bị cảnh cáo về việc này hoặc không cung cấp thông tin chính xác sẽ bị tính như một lần thử doping dương tính.

USADA so sánh thông tin họ nhận được từ Armstrong và các trao đổi giữa Armstrong với Michele Ferrari, giám đốc phụ trách về thuốc men và là một nghi can về doping khác, USADA đã phát hiện những chi tiết không đồng nhất. Ở Tây Ban Nha, USADA phát hiện Armstrong thường ở một khách sạn hẻo lánh nơi anh ta “chắc chắn sẽ không bị xét nghiệm”.

Cũng theo báo cáo này, Armstrong một lần đã đột ngột bỏ cuộc đua sau khi đồng đội George Hincapie nhắn tin cảnh báo là nhân viên kiểm tra đang ở khách sạn. Theo lời Hincapie, một người bạn rất thân, Armstrong vừa tiếp một loại dung dịch gồm dầu ôliu và hormone testosterone. Các thành viên đội đua của Armstrong cũng thường xuyên theo dõi các nhân viên kiểm tra y tế đang ở đâu để thông báo cho nhau. Nhờ vậy, thành viên đội đua này thường biết trước các cuộc kiểm tra đột xuất để đối phó.

Dùng thủ thuật và sử dụng các loại doping mới

Khi không tránh được người kiểm tra, Armstrong và đồng đội thường có cách đối phó. Theo USADA, trong cuộc đua vô địch thế giới năm 1998, những người kiểm tra bị đánh lạc hướng chú ý trong khi bác sĩ của Armstrong “giấu một lọ nước biển trong áo mưa để đưa cho Armstrong trước khi tay đua này cung cấp mẫu kiểm tra”. Việc bơm nước biển vào máu giúp Armstrong có các chỉ số bình thường và thoát được cuộc kiểm tra. Một cách khác Armstrong thường dùng là sử dụng các loại doping và kỹ thuật mới, tinh vi hơn.

Trong chiến thắng Tour de France lần đầu năm 1999, Armstrong đã chọn EPO - một chất kích thích hormone trong máu. Thời điểm đó chưa hề có kiểm tra nào phát hiện được EPO - một dạng nhân bản từ hormone người chứ không phải chất tổng hợp. Khi bắt đầu có tin cơ quan doping có thể phát hiện được EPO, Armstrong và đồng đội bắt đầu chuyển sang phương pháp rút rồi truyền máu. Cách này lúc ban đầu các cơ quan doping cũng không có biện pháp kiểm tra. Việc kiểm tra chất hormone tăng trưởng, một chất cấm khác mà Armstrong bị cáo buộc, cũng mới chỉ được đưa vào Olympic London 2012.

Bác sĩ của Armstrong là Michele Ferrari cũng phát hiện ra rằng khi một lượng nhỏ EPO được tiêm thẳng vào ven thường xuyên thay vì chỉ ngay dưới da thì cơ quan doping cũng không thể phát hiện được. Armstrong và đồng đội cũng phát hiện testosterone nếu chỉ dùng một lượng nhỏ cũng sẽ rất khó phát hiện. VĐV chỉ bị phát hiện nếu dùng một lượng lớn hoặc sử dụng trong ngày mà việc kiểm tra diễn ra.

Trái ngược với tuyên bố của Armstrong là chưa bao giờ thử dương tính, thực tế anh đã một lần thử dương tính với corticosteroid ở cuộc đua Tour de France 1999. Nhưng tay đua này không bị kỷ luật vì bác sĩ của đội Bưu Điện Mỹ đưa ra một đơn thuốc nói Armstrong đã dùng để trị một vết sưng. USADA phản bác rằng đơn thuốc và giải thích đó đều là lừa dối và được tạo ra để né kết quả thử nghiệm.

Trong điều tra của mình, USADA cũng nói họ có được kết quả xét nghiệm của Armstrong từ năm 1999 ở Pháp. Về nguyên tắc, các mẫu xét nghiệm này không thể dùng để trừng phạt Armstrong nhưng các báo cáo của USADA cho biết những tiến bộ trong xét nghiệm EPO có thể xác nhận các chỉ số Armstrong có là do bơm hormone kích thích.

Armstrong thường tuyên bố đã có ít nhất 500-600 thử nghiệm trong suốt 14 năm qua. Tuy nhiên, USADA nói họ mới kiểm tra Lance Armstrong khoảng 60 lần và Liên đoàn Đua xe quốc tế (ICU) thử khoảng 200 lần. Theo USADA, rất nhiều thử nghiệm của ICU là cho một chương trình y tế chứ không phải là thử chất cấm.

Hiện mọi việc đang đi theo hướng xấu cho Armstrong. Ủy ban Olympic quốc tế hôm 11-10 bắt đầu xem xét báo cáo của USADA để cân nhắc việc tước HCĐ Olympic năm 2000 của Lance Armstrong.