Guy Spier (giám đốc điều hành Quĩ Aquamarine Capital Management)

Phóng to

Guy Spier (phải) với Mohnish Pabrai (trái) và Warren Buffet - Ảnh: Time Magazine

TT - Bạn sẽ trả bao nhiêu để ăn trưa với người đàn ông giàu nhất thế giới? Với tôi và cậu bạn Mohnish Pabrai - người điều hành một quĩ đầu tư ở Mỹ, giá phải trả là 650.100 USD. Đó là số tiền cho bữa trưa hôm 25-6 với Warren Buffet.

Đó là bữa trưa đáng giá từng xu. Buffet là nhà đầu tư thành công nhất trong lịch sử. Tuy vậy, điều đáng phục là ông đạt tới đỉnh cao đó nhưng vẫn giữ được những giá trị đạo đức ghê gớm.

Một trong những bằng chứng là trong năm 2006, ông tuyên bố sẽ dành toàn bộ tài sản của mình cho công việc từ thiện, và phần lớn số tiền đó được chuyển giao cho Quĩ Bill & Melinda Gates; còn tất cả số tiền của những bữa trưa như thế này sẽ được chuyển tới Glide Foundation, một quĩ từ thiện chuyên giúp những người nghèo và không nhà cửa. Bữa trưa với Buffet như vậy là một cách tốt để làm từ thiện, đồng thời là một cơ hội học hỏi đáng giá về đầu tư - một dịp hiếm hoi để gặp nhà hiền triết của Omaha (biệt danh của Warren Buffet) và sự khôn ngoan của ông.

Vậy là tôi và vợ cùng ngồi với Buffet trong căn phòng ấm cúng của quán Smith & Wollensky ở Manhattan. Mohnish đem vợ và hai con gái… Khi thực đơn tới, Buffet gọi bít tết với bánh mì và nước cola. Một lựa chọn phù hợp vì Công ty Berkshire Hathaway của ông là cổ đông lớn nhất của Coca-Cola.

Buffet đã "làm bài tập ở nhà” của mình chuẩn bị cho bữa ăn: ví dụ như ông đã biết vợ tôi sinh ra ở Salisbury, North Carolina. Sau khi nói chuyện vui để đỡ căng thẳng, giờ là những chuyện nghiêm túc…

Kinh doanh phải chính trực

Buffet luôn nhấn mạnh quan điểm làm kinh doanh phải chính trực - và ông chỉ làm việc với những người cùng quan điểm với mình. Qua bữa ăn, chúng tôi biết ông luôn biết ơn cha mình đã dạy ông từ bé nên tự quyết định điều gì là đúng hơn việc dựa dẫm vào người khác. "Sống bằng thước đo bên trong của mình là điều rất quan trọng" - ông nói và chỉ cách để quyết định có làm hay không bằng câu hỏi "Liệu anh muốn trở thành người đáng yêu nhất trên thế giới nhưng thâm tâm tự biết mình tệ hại, hay muốn thâm tâm thấy mình đáng yêu và thà để người khác nghĩ là mình xấu?".

Khi đến quan điểm về đầu tư, không có gì quan trọng hơn khả năng tư duy sáng suốt - và không ai vượt qua Buffet về mặt này. Cuối những năm 1990, ông từng bị chỉ trích nặng nề vì đã từ chối không đầu tư vào mảng chứng khoán công nghệ và Internet đang bùng nổ. Quyết định đó cuối cùng lại được minh oan khi bong bóng của đợt phát triển đó sụp đổ. Buffet có cách để tránh những thông tin kiểu này làm nhiễu mình: ông thậm chí còn hạn chế và chỉ liên lạc với những ông chủ trong lĩnh vực mà mình đầu tư, thường chỉ đánh giá công ty họ qua các thống kê tài chính - nguồn thông tin mang tính khách quan hơn.

Một điều quan trọng đối với thành công của ông nữa là chỉ tập trung đầu tư những mảng nằm trong "vòng khả năng" của mình. Kết quả là ông chỉ đầu tư khi không nghi ngờ gì nữa… Đối với hầu hết mọi người, đạt được mức độ thông suốt về trí tuệ và không để cảm xúc tác động tới quyết định đầu tư là điều rất khó. Với Buffet, dù luôn rất ân cần nhưng ông luôn biết tránh những điều gây nhiễu không cần thiết ảnh hưởng tới quyết định của bản thân. Mọi người thường cố gặp để mời gọi ông đầu tư cho mình. Buffet nói thường thì ông thấy hết những mưu mẹo - kể cả những nịnh bợ của họ - và rất thoải mái khi từ chối. Rất ít khi ông chấp thuận đề nghị của họ.

Bữa ăn giá hời

Điều duy nhất mà Buffet không nói "không" là món tráng miệng. Ông luôn thích ăn thử một loạt và nói với người phục vụ "cứ mang vài cái thìa ra đây, tôi sẽ ăn thử món của mỗi người một chút". Niềm say mê với cuộc sống của ông rõ ràng không giảm sút. Trong báo cáo hằng năm mới nhất của Berkshire, ông viết rằng ông và ông bạn Charlie Munger đã hơn 80 tuổi vẫn thấy cuộc sống hứng thú đến mức "nhảy claquet để đi làm" mỗi ngày.

Còn hình mẫu nào tốt hơn thế này mà bạn có thể đòi hỏi nữa? Bạn sẽ định giá bao nhiêu cho cơ hội gần ba giờ đồng hồ ngay trong công ty của ông?

Hai ngày sau buổi đó, một cuộc đấu giá trên eBay cho bữa trưa vào năm tới với Buffet đã kết thúc. Người thắng là một ông chủ ở Trung Quốc có tên Triệu Đan Dương với giá 2,1 triệu USD. Điều đó cho thấy bữa ăn 650.100 USD của chúng tôi thật sự là giá hời.