Theo Cảnh sát Phòng cháy & Chữa cháy TP.HCM, nguyên nhân chính dẫn đến cháy, nổ tại các cửa hàng xăng dầu là do vi phạm các quy định an toàn phòng cháy chữa cháy của các chủ cửa hành xăng dầu, nhân viên kinh doanh và khách hàng.

Qua các vụ cháy đã xảy ra, cho thấy các cơ sở cửa hàng xăng dầu luôn tiềm ẩn những nguy cơ, nguy hiểm dẫn đến cháy, nổ xuất phát từ:

Xăng dầu là nhiên liệu đặc biệt nhạy lửa, đây là các chất rất dễ bay hơi, kể cả khi nhiệt độ môi trường xuống thấp, xăng vẫn hóa hơi, kết hợp với oxy trong không khí tạo thành hỗn hợp chất nguy hiểm gây ra cháy, nổ khi bắt gặp nguồn lửa, nguồn nhiệt. Hơi xăng, dầu nhẹ hơn không khí nên khi khuếch tán vào không khí thường bay là là trên mặt đất và khi tích tụ ở mức độ nhất định sẽ tạo thành hỗn hợp nguy hiểm cháy, nổ.

Xăng, dầu khi gặp nước, xăng dầu nổi lên trên, lan rộng ra xung quanh, khi gặp nguồn lửa, nguồn nhiệt gây cháy thì tốc độ cháy lan nhanh, tỏa nhiệt lớn kèm theo khí thải độc hại.

Xăng, dầu là chất không dẫn điện, nhưng có khả năng phát sinh tĩnh điện. Trong quá trình bơm rót, vận chuyển, xăng dầu bị xáo trộn, các phần tử xăng dầu ma sát với nhau và ma sát với thành thiết bị (thành ống, vỏ thiết bị chứa) sinh ra tĩnh điện, các điện tích này tích tụ đến một điện thế đủ lớn (300V) sẽ gây ra hiện tượng phóng tia lửa điện gây cháy hỗn hợp hơi xăng, dầu.

Do đó, để góp phần hạn chế những nguy cơ dẫn đến cháy nổ, đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy tại các cửa hàng kinh doanh xăng dầu, đặt ra yêu cầu cho người đứng đầu cơ sở, nhân viên kinh doanh phải tuân thủ các quy định sau:

- Các cơ sở kinh doanh xăng dầu phải được cơ quan Cảnh sát Phòng cháy & Chữa cháy cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn phòng cháy chữa cháy, nghiêm chỉnh chấp hành các quy định về phòng cháy chữa cháy, các tiêu chuẩn, quy chuẩn trong quá trình xây dựng, kinh doanh.

- Củng cố lực lượng phòng cháy chữa cháy tại chỗ và thường xuyên tổ chức tuyên truyền, huấn luyện nghiệp vụ phòng cháy chữa cháy cho lực lượng này nắm vững kiến thức về phòng cháy chữa cháy, cứu hộ cứu nạn. Thường xuyên tập luyện sử dụng thành thạo các phương tiện chữa cháy đã trang bị, xử lý thuần thục có hiệu quả các tình huống cháy nổ, cứu người và hướng dẫn thoát nạn.

- Lãnh đạo các doanh nghiệp, chủ các cửa hàng xăng dầu phải thực hiện tốt trách nhiệm của mình trong việc tổ chức duy trì chế độ tự kiểm tra an toàn phòng cháy chữa cháy thường xuyên và định kỳ để chủ động phát hiện và ngăn ngừa những nguy cơ gây mất an toàn có thể dẫn đến cháy, nổ. Đồng thời phải thực hiện đúng các quy trình nhập, xuất xăng dầu (tạm dừng hoạt động bán hàng cho phương tiện, lập hàng rào cách ly xung quanh khu vực xe bồn, bố trí người và phương tiện chữa cháy túc trực).

- Niêm yết đầy đủ các biển báo cấm lửa, cấm hút thuốc, cấm sử dụng điện thoại di động và niêm yết nội quy phòng cháy chữa cháy rõ ràng, nơi dễ thấy để mọi người đọc. Thường xuyên nhắc nhở khách hàng thực hiện nghiêm túc và không sử dụng điện thoại di động hoặc hút thuốc trong khu vực bơm xăng, dầu.

- Tổ chức diễn tập phương án chữa cháy tại các cửa hàng kinh doanh xăng dầu hàng năm kiểm tra bổ sung phương án chữa cháy - cứu hộ phù hợp với điều kiện thực tế.

- Khi có cháy, nổ phải tổ chức chữa cháy kịp thời, phát huy phương châm 4 tại chỗ “Chỉ huy tại chỗ, lực lượng tại chỗ, phương tiện tại chỗ, vật tư và hậu cần tại chỗ” đồng thời nhanh chóng báo cháy cho lực lượng cảnh sát phòng cháy chữa cháy chuyên nghiệp theo số 114 để có những biện pháp chữa cháy hiệu quả, hạn chế tới mức thấp nhất thiệt hại do cháy gây ra.

Thực hiện nghiêm chỉnh công tác an toàn phòng cháy chữa cháy tại các cửa hàng kinh doanh xăng dầu, phòng cháy tốt, chữa cháy giỏi là góp phần đảm bảo điều kiện làm việc an toàn cho nhân viên, bảo vệ tài sản của chủ doanh nghiệp, góp phần đảm bảo an toàn cho cộng đồng, đảm bảo an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội trên địa bàn TP.HCM.