Các chiến sĩ tuổi đôi mươi của đồn biên phòng Y Tý đón xuân bên sắc hồng của đào Tây Bắc - Ảnh: HÀ THANH

Họ là những chàng trai người Mông, Hà Nhì, Dao... chưa một lần rời xa bản làng, phải dừng việc học từ nhỏ vì gia cảnh khó khăn, quanh năm quần quật trên nương ngô, nương sắn. Năm nay, họ sẽ cùng nhau đón tết trên đỉnh mây Y Tý trong màu áo lính biên phòng rắn rỏi.

Đón tết đa dân tộc

Chiến sĩ Má A Nhà, Tẩn Láo Tả nhớ lại ngày này năm trước bản làng người Mông, Dao, Hà Nhì nơi vùng cao Tây Bắc đang rộn ràng đón tết. Hoa đào nở rộ bừng sáng cả bản làng, nam thanh nữ tú xúng xính váy áo dập dìu chợ phiên đón tết.

Năm nay có lẽ là một cái tết đặc biệt hơn hẳn của những chàng trai trẻ, với trách nhiệm lớn lao: đón tết cùng đồng đội - nơi biên cương xanh.

Chiến sĩ Má A Nhà (20 tuổi, dân tộc Mông) bùi ngùi xúc động, bởi lẽ cái tết đầu tiên A Nhà xa gia đình, xa các em. 19 tuổi, A Nhà xung phong lên miền biên viễn, đi nghĩa vụ quân sự tại đồn biên phòng Y Tý (xã Y Tý, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai). 

Khi tiếng khèn, tiếng sáo của bản làng xung quanh đồn biên phòng cất lên, cũng là lúc chàng trai người Mông cảm nhận hai chữ "biên cương" đầy trân quý hơn bao giờ hết.

"Mình chưa biết ăn tết bộ đội thế nào nên hồi hộp lắm. Các chú nói tết ở đồn cũng có bánh chưng như ở nhà, như thế sẽ không buồn lắm đâu" - A Nhà cười hiền.

Với chàng trai người Dao Tẩn Láo Tả (19 tuổi), chiến sĩ mới về đồn được nửa năm nay, tâm trạng hồi hộp không kém.

Cũng như A Nhà, Láo Tả là con thứ hai trong gia đình, chị gái đã lấy chồng. Tết đầu tiên vắng nhà, biết bố mẹ sẽ buồn nên Láo Tả tìm mọi cách động viên bố mẹ.

"Bố mẹ ở nhà đừng buồn nhé, con ở đây cũng có bánh chưng, bánh tét, có nhiều đồng chí bên cạnh. Bố mẹ ăn tết và giữ gìn sức khỏe đấy" - chàng chiến sĩ trẻ thủ thỉ như thế với bố mẹ.

Cười bẽn lẽn khi được hỏi, Hang A Phủng (19 tuổi, người Mông) thật thà bảo ngoài bố mẹ còn nhớ... vợ nữa. Lấy vợ được một năm là chừng ấy thời gian cậu đi bộ đội. Tiền phụ cấp tết, chàng trai người Mông chắt chiu, dành dụm gửi về cho bố mẹ và vợ sắm sửa đồ đạc. 

Đến từ các bản làng khác nhau, tết này những chiến sĩ trẻ sẽ đón một cái tết đa dân tộc, cùng sống trong tình cảm đồng đội yêu thương, gắn bó và chung quyết tâm giữ vững chủ quyền biên giới.

Trưởng thành hơn từ ngày đi bộ đội

"Đồn là nhà, biên giới là quê hương, đồng bào các dân tộc là anh em ruột thịt" - đi bộ đội, những người lính cảm nhận rõ nhất điều này, nhất là các ngày tết.

Chiến sĩ trẻ A Nhà không thể quên giây phút mình bị sốt nặng phải truyền nước. Dù tiền phụ cấp "nhín nhín chỉ đủ chi tiêu" nhưng đồng đội Tẩn Láo Tả vẫn mua sữa qua thăm và chăm sóc tận tình.

Nhớ lại chuyện cũ, A Nhà rưng rưng: "Ốm nằm đấy, sốt cao phải truyền nước, Láo Tả sang thăm, còn mua sữa cho nữa. Các đồng đội khác cũng quan tâm chăm sóc lẫn nhau, hay mua quà cho mình, những kỷ niệm ấy thân thương lắm".

Bên cạnh đồng đội cùng trang lứa, ở đồn biên phòng Y Tý, chỉ huy, sĩ quan như người cha, người anh tận tình chỉ bảo để chiến sĩ mới bớt bỡ ngỡ trong những ngày đầu. Nhờ đó các chiến sĩ giao tiếp nhanh nhẹn, dạn dĩ hơn.

"Mình học từ các chú, được dạy mọi thứ và dạy cách làm người nữa. Mình cũng cơ động, hoạt bát hơn so với khi ở nhà" - A Nhà tự nhận xét. Trong khi đó, Láo Tả nói mình "người lớn" hơn rất nhiều, đi bộ đội thấy trưởng thành và tự tin hơn.

Trung tá Trần Mạnh Hà (42 tuổi, phó đồn trưởng đồn biên phòng Y Tý) cho biết đơn vị đã động viên anh em cùng chuẩn bị một cái tết ấm cúng.

"Chiến sĩ mới đợt này đa số người dân tộc Mông, Hà Nhì, Dao. Để anh em yên tâm làm nhiệm vụ, chúng tôi luôn gần gũi và làm tốt công tác tư tưởng cho chiến sĩ. Cùng đó, đơn vị tổ chức các sân chơi, đưa bộ đội xuống đón tết với dân bản, tạo không khí vui tươi cho anh em" - trung tá Hà cho biết.

Chia sẻ về những khó khăn, trung tá Trần Mạnh Hà bảo vất vả nhất chính là khí hậu lẫn địa hình. Ở trên đỉnh này quanh năm mây mù bao phủ. Có năm nhiệt độ xuống đến -7 độ C. 

"Khu vực đường tuần tra là đường dốc đứng, địa hình đồi núi dốc, nhiều suối chia cắt nên ảnh hưởng đến quá trình tuần tra. Anh em hầu như đi bộ, mỗi lần tuần tra có khi phải đi 7 - 8 tiếng mới đến mốc biên giới; không đi được xe máy, chỉ cơ động đi bộ thôi. Khó khăn thứ hai là khí hậu rất khắc nghiệt, hầu như sương mù, gió rét, có những năm có tuyết. Trời rét mướt, anh em đi tuần vất vả lắm" - phó đồn trưởng tâm tình.

Để khắc phục khó khăn, những lần tuần tra biên giới, cán bộ, chiến sĩ ở đây đều chuẩn bị lương thực, thực phẩm đảm bảo suốt quá trình ấy gồm quãng đường đi và quay về đơn vị. Có thời điểm gặp vụ việc đột xuất, những người lính phải thường xuyên trực trên biên giới, làm lán tại chỗ, mang theo thực phẩm để đảm bảo nhiệm vụ của mình.

TTO - Từng đoàn người mang váy áo sặc sỡ kéo nhau xuống chợ phiên Y Tý, huyện Bát Xát (Lào Cai) từ sáng sớm, họ hào hứng lựa bộ váy áo mới, sắm đôi giày khoe dịp tết.