Đĩa chàng hương xào măng chua mới nhìn đã thấy hấp dẫn - Ảnh: HẢI NINH

Chàng hương có nhiều tên gọi khác nhau như chẫu chàng, chàng hiu, nhái bén... Ở Quảng Bình gió Lào cát trắng quê tôi, cứ cuối tháng 8 lại có những con mưa dông dầm dề kéo dài cả tuần báo hiệu mùa mưa bão sắp đến. Đây là thời điểm chàng hương sinh sôi nhiều nhất ở những vùng đồng ruộng ẩm ướt.

Đêm xuống, cả xóm lại rộn ràng tiếng trẻ con í ới gọi nhau, chia thành từng nhóm đội đèn pin, cầm đoọc xuống ruộng tìm bắt chàng hương. Đoọc được lũ trẻ con chúng tôi mày mò tự chế, đầu là ba que tăm xe đạp được mài nhọn chĩa ra 3 mũi, nối với một thanh hóp (tre nhỏ) dài.

Khi đi bắt, nhìn theo ánh đèn pin chiếu từ xa bắt gặp chàng hương là phóng ngay mũi đoọc về phía con mồi, mũi đoọc găm sâu xuống đất, chàng hương không chạy thoát đâu được.

Đoọc dùng để bắt chàng hương - Ảnh: HẢI NINH

Chàng hương khi bắt về lột da, lấy ruột rồi mới chế biến. Chàng hương làm sạch trông chỉ nhỏ bằng hai ngón tay nhưng xương nhỏ, mềm mà thịt lại nhiều và chắc, ăn thơm và béo như thịt gà.

Đến mùa, chàng hương bắt về nhiều vô kể nên những người dân quê tôi cũng tự sáng tạo nhiều món khác nhau kết hợp với các nguyên liệu, phụ gia gần gũi trong đời sống hằng ngày.

Chàng hương rôti ăn nguyên con cả thịt lẫn xương vừa giòn vừa béo, chàng hương xào sả ớt đậm đà, thơm nức mũi, cháo chàng hương nóng hổi, ngọt lành. Còn với tôi, nhớ nhất hoặc phải nói là thèm thuồng nhất vẫn là món chàng hương xào măng chua.

Cái vị chua, cay, mặn, ngọt hội tụ đầy đủ trong dĩa chàng hương xào măng chua như chính cái vị của cuộc đời vậy. Càng xa quê càng thấy nhớ, càng ăn càng thấy thấm.

Để làm món chàng hương xào măng chua không quá cầu kỳ, nguyên liệu ngoài chàng hương đã được làm sạch quan trọng phải có măng tre muối chua. Chàng hương bắt ở ruộng, tre trong vườn, tất cả đều tự nhiên, gần gũi, dân dã vô cùng.

Đúng là đi xa mới thấy thưởng thức ẩm thực không gì ngon, sạch, trải nghiệm bằng những món của vùng quê.

Cái khởi điểm kích thích khi chế biến món chàng hương xào măng chính là tỏi. Tỏi băm phi thơm rồi cho chàng hương vào xào đều cùng mắm, muối, đường, tiêu, ớt. Khi thịt chàng hương đã săn lại và thấm gia vị thì múc ra cho măng chua đã rửa sạch vắt ráo nước vào xào.

Xào măng chua không cần thêm nhiều muối vì trong măng đã có sẵn độ mặn, chỉ cần một chút đường để làm cân bằng với vị chua của măng là đủ. Sau đó trút chàng hương đã xào vào đảo chung, nêm lại gia vị, cắt ít ngò tây vào nữa là đã hoàn thành.

Một dĩa chàng hương xào măng ngon đúng điệu là phải thấm đủ các gia vị chua, cay, mặn, ngọt kích thích vị giác. Cắn miếng thịt đậm đà, chắc nịch, mềm đầu nhưng càng nhai càng thấy ngọt và dai, măng chua vẫn còn giữ được độ giòn.

Nhìn dĩa chàng hương xào măng vàng ươm, bóng mỡ, những chiếc đùi chàng hương tròn lẳn xen giữa lát măng chua, điểm xuyến chút màu xanh của ngò tây thật hấp dẫn.

Hơi nóng, mùi thơm phả lên tận mũi, lũ trẻ chỉ có chực vậy mà ùa vào đánh chén, cho bõ công lặn lội đêm mưa theo bắt chàng hương. Cái lạnh cũng theo vậy mà tan hết, chỉ còn lại tiếng cười và hơi ấm của sự hồn nhiên, trong trẻo.