Dịp Tết Bính Thân khách đến chùa Hương khoảng 5-6 vạn người/ngày, dù đông nhưng tại khu vực cáp treo lên động Hương Tích vẫn được duy trì trật tự - Ảnh: Xuân Long

* Anh Nguyễn Minh Tâm (Q.Bình Thạnh, TP.HCM):

Chen ngang vì không ai phản ứng

Tôi vào thăm người quen điều trị tại Bệnh viện Chợ Rẫy. Đến giờ thăm bệnh buổi trưa, rất nhiều người đứng xếp hàng theo một lối đi được rào lại bằng những thanh inox để chờ tới lượt được đi thang máy.

Khi ấy, một phụ nữ trạc 40 tuổi tranh thủ lúc bảo vệ quay mặt đi chỗ khác đã nhanh chóng chèn vào đoạn giữa hàng trước cái nhìn khó chịu của những người xung quanh, tuy nhiên chẳng ai chịu lên tiếng phê bình người phụ nữ đó. Thấy vậy, vài người khác cũng bắt chước chen lên.

Nhưng khi người phụ nữ ấy tiếp tục chen lên lần nữa thì bị bảo vệ phát hiện và bị yêu cầu phải quay lại xếp hàng từ đầu.

Trước thái độ quyết liệt của nhân viên bảo vệ, người phụ nữ gượng gạo quay trở lại xếp hàng từ đầu. Lúc này trong đám đông mới có tiếng vọng ra: “Nãy giờ cứ chen ngang, ai cũng gấp, cũng muốn nhanh mà sao không chịu xếp hàng đàng hoàng như người ta”.

Qua câu chuyện trên tôi nhận thấy nếu người bị người phụ nữ chen lên trước mặt phản ứng với hành động này hoặc nhiều người cùng lên tiếng như vậy thì chắc người phụ nữ đó không dám chen lên.

Chính thái độ thiếu quyết liệt của những cá nhân, đám đông đối với cách hành xử không hay đôi khi sẽ dung dưỡng cho những tật, tính xấu, đây cũng là bài học tôi rút kinh nghiệm đối với bản thân mình.

* Chị Liêu Ngọc Mỹ (25 tuổi, ở TP.HCM):

Đừng im lặng với thói xấu

Ở siêu thị hay những cửa hàng thức ăn nhanh, tôi vẫn thường bị người phía sau chen lên đòi thanh toán hoặc lấy đồ ăn trước. Người chen lấn thì đủ cả, từ những người trung niên đến những bạn tuổi teen.

Cảm giác khi ấy của những người đứng xếp hàng như tôi là cực kỳ khó chịu nhưng hầu như không ai nói gì. Tôi cho rằng chính vì thế người ta cứ “dày mặt” mà chen hoài, không thấy xấu hổ gì cả. Chen được một lần thì lần sau lại chen nữa.

Tôi thì không thể yên lặng được. Gặp những người như vậy, dù là người lớn tôi cũng đề nghị họ phải xếp hàng.

Có người xin lỗi, có người yên lặng lỉnh đâu mất, nhưng cũng có người vẫn cố chen lên bằng được. Nhưng lời nhắc nhở của tôi cũng đã “báo động” cho nhân viên thu ngân, phục vụ biết là người khách đó chen ngang, không chịu xếp hàng. Vậy là họ từ chối phục vụ. Phải kiên quyết như vậy mới tập được thói quen xếp hàng cho những người khách kỳ quặc đó.

Ý thức và thói quen xấu là điều khó thay đổi. Để giúp những người khó thay đổi đó nhận thức lại, tôi nghĩ đừng ai im lặng khi nhìn thấy những điều xấu, có như vậy mới giúp họ trở nên tốt hơn.

* Bà Đặng Hồng Linh (trưởng phòng văn hóa - gia đình Sở Văn hóa và thể thao TP.HCM):

Lấy cộng đồng để điều chỉnh

Thói quen chen ngang không xếp hàng thể hiện sự không tôn trọng bản thân mình và người khác trong cách hành xử nơi công cộng. Nguyên nhân có thể từ trong nề nếp giáo dục của gia đình, nhà trường chưa thẩm thấu vào con người nên cách sống nhanh, sống vội, sống thực dụng chỉ nghĩ đến bản thân mình mà không có sự sẻ chia với người khác.

Về góc độ cán bộ quản lý văn hóa, chúng tôi thấy cần có sự vun đắp, giáo dục của gia đình, nhà trường và xã hội, làm sao cho trẻ phát huy được những đức tính tốt đẹp của người VN như: kính trên nhường dưới, văn minh, lịch sự nơi công cộng.

Ngay cả các cơ quan truyền thông cũng phải vào cuộc, bên cạnh việc nêu gương những hành vi, ứng xử văn minh, nghĩa tình thì cũng cần lên án những cách ứng xử kém văn minh của một bộ phận người, tức lấy vai trò của cộng đồng để điều chỉnh hành vi chưa chuẩn về văn hóa.

Sở Văn hóa và thể thao thời gian qua đã biên soạn ba bộ sách về văn hóa giao tiếp ứng xử trong gia đình, nơi công cộng và hành chính công.

Trong giai đoạn sắp tới sẽ tiếp tục soạn những tài liệu văn hóa ứng xử cho phù hợp, làm sao xây dựng lối sống văn hóa trong từng con người, trong gia đình để từ đó xây dựng nếp sống văn minh trong cộng đồng dân cư của TP.HCM. Việc xây dựng những tài liệu này được xem như là một khuôn khổ để người dân xem đó như là chuẩn mực thực hiện ở nơi công cộng.