Buôn bán tràn lan trên lề đường Nguyễn Trãi, Q.5, TP.HCM - Ảnh: Thanh Tùng

Nhiều bạn đọc cho rằng thật chán khi muốn đi bộ mà đành phải xuống lòng đường vì vỉa hè thành nơi buôn bán. “Thấy cảnh đuổi người kinh doanh chạy rồi mai lại đâu vào đấy mà nản”, bạn đọc L.T.B. (Q.3, TP.HCM) nói.

Khốn khổ với vỉa hè

Một bạn đọc ở TP.HCM bày tỏ quan điểm: Buổi tối đi dọc qua đường Trường Sa, Hoàng Sa thật khốn khổ! Vỉa hè bị chiếm dụng hết cả mà sao không thấy ai giải quyết, lâu lâu thấy lực lượng trật tự đi ngang xử phạt một lần rồi thôi, sau đó vẫn “cảnh cũ, người xưa”.

Trong khi đó bạn Lê Minh (TP.HCM) cho biết: Bây giờ người thành phố mình hình như xem vỉa hè là cuộc sống chính của họ. Các con đường nào mới đẹp là lao ra lấn chiếm hết.

Chỉ mong người dân không ủng hộ ngồi vỉa hè thì hàng quán lấn chiếm mới không tồn tại, văn minh đô thị được sạch sẽ và đẹp. Nhìn cảnh ăn nhậu, cà phê, buôn bán trên lề đường thấy chướng và tạp nham quá.

Chị Thanh Mai (Đồng Nai) cũng chia sẻ các tuyến đường như Nguyễn Trãi (Q.5), Nguyễn Thượng Hiền (Q.3), Tô Hiến Thành (Q.10) hay hai bên đường Phạm Văn Đồng (đoạn từ Gò Vấp đến Thủ Đức) hầu như đã trở thành lãnh địa buôn bán của nhiều hộ kinh doanh.

Người ta giữ xe tràn hết tất cả vỉa hè, bàn ghế thì bày ra sát mép đường, người đi bộ hầu như không được đặt chân lên vỉa hè để di chuyển.

PGS.TS Phạm Xuân Mai, khoa kỹ thuật giao thông Trường ĐH Bách khoa TP.HCM, cho rằng chính văn hóa xe máy đã tạo ra văn hóa vỉa hè. Chính thói quen thích “tấp vào lề đường mua hàng cho nhanh” và số lượng xe máy quá nhiều hiện nay đã làm vỉa hè gần như bị chiếm dụng tối đa để phục vụ “gửi xe và bán hàng”.

Hàng quán tràn lan trên vỉa hè - Ảnh: Quang Định

Quản lý chồng chéo là nguyên nhân

Theo ông Mai, hiện nay khâu quản lý vỉa hè còn nhiều chồng chéo và chưa thống nhất chính là nguyên nhân của tình trạng nhiều tuyến đường bị lấn chiếm gây cản trở giao thông và mất mỹ quan đô thị.

>> PGS.TS Phạm Xuân Mai

PGS.TS Nguyễn Hồng Thái, trưởng bộ môn quản trị kinh doanh, khoa vận tải kinh tế ĐH Giao thông vận tải Hà Nội, cũng cho biết vỉa hè ở VN thường bị chiếm dụng vào mục đích kinh doanh hoặc để xe cộ.

“Nhiều người kinh doanh trên vỉa hè vì không có mặt bằng, tiền đóng phạt đôi khi thấp hơn tiền thuê mặt bằng. Mặt khác, nhiều người cứ quan niệm vỉa hè trước nhà mình là của mình”, PGS.TS Nguyễn Hồng Thái đánh giá về những nguyên nhân vỉa hè bị chiếm dụng tràn lan như hiện nay.

>> PGS.TS Nguyễn Hồng Thái

Theo PGS.TS Nguyễn Hồng Thái, một yếu tố quan trọng góp phần trả lại sự thông thoáng cho vỉa hè chính là việc xử lý hành chính.

“Phải xác định rõ vai trò, trách nhiệm cụ thể của đơn vị xử lý những người kinh doanh trái phép, lấn chiếm vỉa hè. Nào giờ chúng ta chỉ xử phạt người bán, không có hình thức chế tài đối với người mua. Theo tôi, nếu xử lý người mua thì người bán không có điều kiện bán nữa”, ông Nguyễn Hồng Thái nhận định.

>> PGS.TS Nguyễn Hồng Thái

Vấn đề cốt yếu, theo PGS.TS Nguyễn Hồng Thái, là sự quyết liệt của chính quyền trong việc xử lý tình trạng lấn chiếm vỉa hè dưới bất kỳ hình thức nào.

“Ba vấn đề cần giải quyết là: chính sách đồng bộ, quy trách nhiệm cho đơn vị xử lý và mức xử lý đối với cả người bán lẫn người mua”, TS Phạm Hồng Thái kết luận.

>> PGS.TS Nguyễn Hồng Thái