Cứ đến tầm tháng 6, tháng 7 là thời điểm quất hồng bì đúng vụ, chín căng mọng, vàng óng trĩu cành. Đối với nhiều người, loại quả nhỏ bé này chỉ đơn giản là một món ăn vặt thông thường nhưng với các chuyên gia Đông y, quất hồng bì là trái cây “vàng” của mùa hè, là nguyên liệu trong nhiều bài thuốc trị bệnh.

Trong Đông y Việt Nam, những bài thuốc trị bệnh từ quất hồng bì cũng đã được các lương y ghi chép lại, chẳng hạn như trị ho, hạ sốt, chữa cảm, viêm họng…

Bàn luận về đặc tính của quất hồng bì, lương y Vũ Quốc Trung (Hội Đông y Việt Nam) cho hay: Trong Đông y, lá quất hồng bì vị cay, đắng, tính bình, dùng để trị giải thử (cảm nắng), cảm cúm, hạ sốt, long đờm và giảm ho. Quả vị chua, tính bình, hơi ấm, là thành phần trong nhiều bài thuốc giảm ho, long đờm, kích thích tiêu hóa và cầm nôn mửa. Còn hạt thì có vị đắng, cay the, tính ẩm. Dân gian dùng hạt hồng bì để làm thuốc giảm đau, kích thích tiêu hóa, được dùng chữa đau dạ dày, đau vùng thượng vị, đau bụng co thắt…

Quất hồng bì là trái cây “vàng” của mùa hè, là nguyên liệu trong nhiều bài thuốc trị bệnh. (Ảnh minh họa)

Theo lương y Trung, khi mua hồng bì về ăn, bạn có thể tận dụng loại quả này làm một số bài thuốc trị bệnh thông thường.

1. Trị ho

Dùng vài quả quất hồng bì tươi, đem hấp với một ít đường. Uống 4 – 6g mỗi ngày sẽ thấy tình trạng ho giảm đi.

2. Chữa đầu nhiều gàu, ngứa bẩn

Rửa sạch lá quất hồng bì, mang đi nấu để lấy nước gội đầu. Dùng vài lần sẽ thấy hiệu quả trị bệnh.

3. Chữa sốt có kèm ho

Đem 4 – 6g vỏ quất hồng bì và rễ quất hồng bì sắc thành nước uống.

Theo lương y, vỏ quất hồng bì và rễ loại cây này có tác dụng chữa bệnh cực hiệu quả, đặc biệt là vỏ quất hồng bì. Khi ăn, không nên bỏ vỏ để tránh lãng phí hàm lượng chất dinh dưỡng có trong vỏ. Tuy nhiên, nhớ rửa sạch vỏ trước khi ăn để tránh bị đau bụng.

4. Làm thành siro trị ho

Siro trị ho từ quất hồng bì là bài thuốc trị bệnh dân gian, được tin dùng để trị ho, chữa long đờm cực hiệu quả, đặc biệt là trẻ nhỏ. Ngoài ra, trẻ nhỏ dùng siro này còn giúp hạn chế sử dụng thuốc kháng sinh.

Nguyên liệu: 50g hồng bì đã bỏ hạt và phơi khô, 50g vỏ rễ dâu hay tang bạch bì, 50g củ sả, 50g củ bách bộ, 50g ô mai, 50g cát cánh, 50g hạnh nhân, 50g kinh giới, 50g cam thảo, 50g bạc hà.

Cách dùng: Đem nguyên liệu đi sắc cô đặc lại, có thể cho thêm ít đường để tạo vị. Mức đường cho tùy theo lứa tuổi và tình trạng bệnh. Dùng vài ngày sẽ thấy hết triệu chứng ho, long đờm.

5. Trị bệnh cảm, hạ cơn sốt

Lọc lá quất hồng bì tươi, rửa sạch, phơi khô, sắc lấy nước uống. Uống đến khi ra mồ hôi sẽ giúp giải cảm, hạ sốt nhanh chóng.

6. Trị viêm họng

Vào mùa hè, do nằm nhiều điều hòa và tiếp xúc với nước lạnh, trẻ em rất dễ bị viêm họng. Để trị bệnh cho con, bố mẹ có thể dùng quất hồng bì giúp làm dịu cơn đau do viêm họng và giảm tình trạng ho do viêm họng.

Cách làm: Chuẩn bị sẵn quất hồng bì ngậm cùng một ít muối biển. Ngày ngậm 3 – 4 lần, dùng đến khi thấy bệnh tình thuyên giảm.

Lưu ý khi dùng quất hồng bì để chữa bệnh

Theo lương y Vũ Quốc Trung, tuy quất hồng bì là loại quả lành tính, chữa được nhiều bệnh. Tuy nhiên, không nên tự ý điều chỉnh liều lượng quất hồng bì khi dùng loại quả này làm thuốc.

Những bài thuốc trên đây chỉ mang tính chất tham khảo. Trước khi dùng bất kỳ bài thuốc nào từ quất hồng bì, nên hỏi thêm ý kiến từ chuyên gia để đảm bảo không mang lại ảnh hưởng xấu lên cơ thể.