Đáp

Tiến sĩ, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm Kristin Englund (Phòng khám Cleveland) cho biết: “Ngay cả khi bạn đã được tiêm phòng vaccine COVID-19 thì vẫn cần tuân thủ nghiêm túc việc đeo khẩu trang và tăng cường bảo vệ sức khỏe. Bởi thực tế, chỉ cho đến khi 50 – 80% dân số được tiêm phòng vaccine COVID-19 thì mới đảm bảo an toàn tuyệt đối cho sức khỏe cộng đồng. Còn hiện nay, vaccine chỉ được coi là một lớp màng bảo vệ chống lại COVID-19 chứ không thể loại bỏ hoàn toàn rủi ro lây nhiễm bệnh tật”.

Dưới đây là 5 lý do đã được tiến sĩ Englund liệt kê, giải thích tại sao khẩu trang vẫn rất quan trọng với những người đã được tiêm chủng:

1. Vaccine cần có thời gian để phát huy tác dụng

Đối với những người được tiêm vaccine Pfizer hoặc Moderna, bạn sẽ cần 2 tuần sau lần tiêm thứ hai để cơ thể đạt gần 95% hiệu quả phòng bệnh. Sau lần tiêm đầu tiên, nếu cơ thể nhận được một phần hệ thống miễn dịch – đó là tín hiệu tích cực nhưng không có nghĩa chúng ta đã được bảo vệ hoàn toàn ngay khi vừa tiêm xong. Trong trường hợp được tiêm vaccine Johnson & Johnson, cơ thể được nhận định đạt hiệu quả phòng bệnh tối đa trong thời gian 2 tuần sau khi tiêm mũi duy nhất.

2. Vaccine không thể bảo vệ cơ thể hoàn toàn khỏi yếu tố gây bệnh

Hiện nay, tiêm chủng vaccine COVID-19 được đánh giá là biện pháp phòng ngừa lây lan dịch bệnh hiệu quả nhất. Thực tế, các loại vaccine dù hiệu quả đến đâu cũng chỉ có tác dụng bảo vệ cơ thể 94 – 95% trước các yếu tố gây bệnh. Như vậy, với 5% còn lại, nếu bạn không chấp hành nghiêm túc các yếu tố phòng dịch, khả năng trở thành F0 của bạn vẫn còn rất cao.

Để hiểu rõ hơn vấn đề này, bạn có thể tìm hiểu về cách nước Mỹ dập tắt đại dịch sởi thông qua con đường tiêm vaccine. Theo phân tích, vaccine bệnh sởi có hiệu quả phòng bệnh đạt 97% sau 2 lần tiêm. Ở nước Mỹ, chương trình tiêm chủng vaccine sởi bắt đầu vào năm 1963, thế nhưng căn bệnh này chỉ được loại trừ hoàn toàn vào năm 2000. Nói cách khác, tiêm phòng vaccine không thể bảo vệ bạn 100% khỏi rủi ro lây lan bệnh tật.

Tiêm vaccine vẫn cần đeo khẩu trang. (Ảnh: Clevelandclinic)

3. Những người được tiêm chủng có thể là bệnh nhân F0 không có triệu chứng

Hiện nay, vaccine chỉ có tác dụng ngăn ngừa bệnh tật và chưa thể kết luận chúng có thể phòng ngừa sự lây truyền bệnh được hay không. Vậy nên, các chuyên gia y tế lo ngại, bệnh nhân F0 không có triệu chứng, sau khi được tiêm chủng vẫn có thể lây truyền bệnh sang những người chưa được tiêm. 

Kể từ khi đại dịch COVID-19 bùng phát, sự lây nhiễm từ những “bệnh nhân thầm lặng”, hay còn gọi là những người bị nhiễm bệnh nhưng không biểu hiện hay triệu chứng vẫn là nỗi đau đầu của đội ngũ y tế. Trong trường hợp những đối tượng này đã được tiêm vaccine, nhưng không tuân thủ đeo khẩu trang và gặp gỡ nhiều người khác, sẽ khiến virus Corona tiếp tục được lan truyền.

Vậy nên, bạn cần nhớ rằng: Tiêm phòng vaccine COVID-19 nghĩa là khả năng nhiễm bệnh và tự phát triển các triệu chứng của bạn đã suy giảm. Tuy nhiên, quan trọng hơn cả là chúng ta cần có ý thức bảo vệ những người khác – người chưa được tiêm vaccine và vẫn đang chờ đợi đến lượt tiêm tiếp theo bằng cách tuân thủ nguyên tắc phòng dịch do Nhà nước qui định.

4. Cộng đồng cần bảo vệ những người có hệ thống miễn dịch bị tổn hại và những người không thể tiêm chủng

Kể cả khi đã được tiêm phòng vaccine, những người có bệnh nền mãn tính như bệnh tim, ung thư vẫn có nguy cơ cao phát triển các triệu chứng nghiêm trọng của bệnh COVID-19. Thực tế, trong các cuộc thử nghiệm lâm sàng vaccine COVID-19 trước đó, những đối tượng này không thể tham gia nên không có kết luận chính thức nào về khả năng an toàn của họ sau khi tiêm vaccine.

Ngoài ra, các chuyên gia y tế cảnh báo, người có phản ứng dị ứng với bất kỳ thành phần nào trong vaccine cũng không nên tham gia tiêm. Theo Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), người có phản ứng dị ứng trong lần tiêm đầu tiên không nên tiếp tục tiêm mũi thứ hai. Phụ nữ mang thai – được coi là nhóm có nguy cơ cao, không được đưa vào các thử nghiệm lâm sàng, cần từ chối tiêm chủng hoặc chọn phương pháp phòng ngừa sau khi đã sinh con. Với những người đã được tiêm vaccine, cần hạn chế tiếp xúc với những người thuộc nhóm nguy cơ cao không được tiêm phòng để tránh lây nhiễm bệnh tật.

5. Liều lượng vaccine còn hạn chế

Hiện nay, trong cộng đồng, số lượng người chưa được tiêm phòng vaccine COVID-19 còn rất cao. Chính vì vậy, nếu không tuân thủ các nguyên tắc phòng dịch, bạn không thể biết chắc mình có đang giao tiếp với F0 hay F1 nào hay không. 

Tuy nhiên, theo CDC, một tín hiệu khả quan cho những người đã được tiêm vaccine COVID-19 đầy đủ là giờ đây, bạn có thể tụ tập an toàn trong nhà với những người đã được tiêm vaccine đầy đủ khác mà không cần đeo khẩu trang. Quan trọng hơn cả, mặc dù cơ thể đã được tiêm vaccine COVID-19 bạn vẫn cần tiếp tục đeo khẩu trang, duy trì khoảng cách khi giao tiếp ở nơi công cộng, rửa sạch tay, tránh tụ tập nơi đông người hay tiếp xúc với những người không được tiêm phòng và được coi là nhóm có nguy cơ cao.

Trong bối cảnh hiện nay, tiêm phòng vaccine COVID-19 không thể mang cuộc sống bình thường trở lại ngay lập tức. Tuy nhiên, chúng ta vẫn đang đi đúng hướng trong cuộc chiến chống lại đại dịch. Cần nhận định: Vaccine COVID-19 chỉ là một trong nhiều biện pháp để chống lại dịch bệnh.