01/03/2025 16:30 GMT+7

4 khoảnh khắc gay gắt nhất trong cuộc gặp Trump - Zelensky

HÀ ĐÀO

Điểm lại bốn khoảnh khắc căng thẳng nhất biến cuộc gặp gỡ giữa ông Trump và ông Zelensky trở thành màn khẩu chiến nảy lửa, đẩy quan hệ Mỹ - Ukraine vào thế khó.

Ngày 28-2 (giờ Mỹ), Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky có cuộc gặp gỡ với người đồng cấp Mỹ Donald Trump tại Nhà Trắng với kỳ vọng đây sẽ là một buổi trò chuyện tích cực và thành công ký kết thỏa thuận khoáng sản nhằm củng cố quan hệ Mỹ - Ukraine.

Tuy nhiên, chỉ trong vòng 10 phút, cuộc gặp đã trở thành một màn khiển trách công khai khi ông Trump và Phó tổng thống Mỹ J.D. Vance yêu cầu ông Zelensky thể hiện sự biết ơn đối với sự hỗ trợ của Mỹ cùng với những chỉ trích gay gắt khác.

Kết quả, người đứng đầu Ukraine bị yêu cầu rời khỏi Nhà Trắng sớm, cuộc họp báo bị hủy và thỏa thuận khoáng sản cũng không được ký kết.

Đài BBC ngày 1-3 đã tổng hợp lại 4 khoảnh khắc căng thẳng nhất giữa các nhà lãnh đạo hai nước trong cuộc gặp gỡ ngắn ngủi, nhưng được dự đoán rằng sẽ để lại hậu quả lâu dài.

Căng thẳng giữa Zelensky - Vance

Sau khoảng nửa giờ thảo luận hòa nhã, căng thẳng bắt đầu dâng cao khi phó tổng thống Mỹ tuyên bố rằng "con đường dẫn đến hòa bình và thịnh vượng có thể là thông qua ngoại giao".

"Đó chính là điều Tổng thống Trump đang làm", ông nói.

Ông Vance là người khơi mào khẩu chiến Trump - Zelensky?ĐỌC NGAY

Ông Zelensky đã phản ứng mạnh mẽ, nhắc lại những lần Nga vi phạm thỏa thuận trước đây - bao gồm cả thỏa thuận ngừng bắn vào năm 2019 - và đặt câu hỏi liệu ngoại giao có thực sự hiệu quả hay không.

Không hài lòng trước sự phản đối của tổng thống Ukraine, ông Vance đã cáo buộc ông Zelensky thiếu tôn trọng và gây tranh cãi trước truyền thông Mỹ.

Theo BBC, chính quan điểm của ông Vance về cách Tổng thống Trump muốn kết thúc chiến tranh - mở kênh liên lạc với người đồng cấp Nga Putin và thúc đẩy một lệnh ngừng bắn nhanh chóng - đã khiến căng thẳng với nhà lãnh đạo Ukraine leo thang.

Ông Trump: Ukraine không ở vị trí có thể ra lệnh

Sau khi ông Vance chất vấn lãnh đạo Kiev về các vấn đề của quân đội Ukraine và chế độ nghĩa vụ quân sự, ông Zelensky đã đáp lại: "Trong chiến tranh, ai cũng có vấn đề, kể cả các ông. Nhưng nước Mỹ đang yên bình và tốt đẹp, vì vậy ông không cảm nhận được điều đó ngay bây giờ. Nhưng rồi các ông sẽ thấy được nó trong tương lai".

Bình luận này khiến ông Trump tức giận và ngay lập tức tham gia vào cuộc tranh luận.

"Đừng nói với chúng tôi rằng chúng tôi sẽ cảm nhận điều gì. Ông không ở vị trí có thể ra lệnh", tổng thống Mỹ đáp trả to tiếng.

Ông Zelensky được cho là đang ám chỉ ông Trump không nhận thức được rủi ro đạo đức khi thỏa hiệp với kẻ gây chiến.

Thông điệp của người đứng đầu Kiev đánh thẳng vào điều mà các nhà phê bình cho rằng đây sẽ là sai lầm lớn nhất của ông Trump khi đối phó với Nga, Đài BBC nhận định.

Theo đó, nếu ông Trump chấm dứt sự cô lập của Matxcơva và tìm kiếm một thỏa thuận ngừng bắn nhanh chóng, ông có nguy cơ làm ông Putin mạnh hơn, cũng như khiến châu Âu suy yếu và Ukraine dễ bị tổn thương hơn.

Khẳng định Kiev không hề đơn độc

Trong lúc tranh luận, ông Zelensky đã nói rằng Ukraine "đơn độc" chống lại Nga. Lời này được cho là thổi bùng cơn giận dữ của ông Trump, với việc một lần nữa ông nhấn mạnh rằng Mỹ đã hỗ trợ Ukraine 350 tỉ USD trong những năm qua và gọi đây là gánh nặng lớn với người dân Mỹ.

Phó tổng thống Mỹ thậm chí còn cáo buộc lãnh đạo Ukraine đã "vận động cho phe đối lập" khi trước đó ông Zelensky đến thăm một nhà máy sản xuất vũ khí ở Pennsylvania vào tháng 10-2024, bang quê hương của cựu tổng thống Joe Biden, ngay trước thềm tổ chức bầu cử Mỹ.

Hãy quay lại khi sẵn sàng cho hòa bình

"Thật khó để tiếp tục làm việc theo cách này", ông Trump bực tức. "Sẽ rất khó để đạt được thỏa thuận nếu không thay đổi thái độ".

Bộ đôi Trump - Vance liên tục khiển trách ông Zelensky, tỏ ra khó chịu nhất với điều họ cho là "thái độ" của ông.

"Chỉ cần nói lời cảm ơn", ông Vance yêu cầu.

Hậu quả là cuộc họp kết thúc sớm, không có cuộc họp báo chung như kế hoạch. Tổng thống Mỹ còn đăng trên mạng xã hội thông điệp lạnh lùng: "Hãy quay lại khi ông sẵn sàng cho hòa bình".

Thỏa thuận khoáng sản quan trọng mà cả hai bên đã chuẩn bị ký kết cũng bị hủy bỏ.

Một chi tiết đáng chú ý khác là hình ảnh đại sứ Ukraine tại Washington, bà Oksana Markarova, ngồi ôm đầu thất vọng khi cuộc tranh cãi giữa lãnh đạo hai nước nổ ra - phần nào phản ánh thế khó của ông Zelensky.

Nếu nhượng bộ ông Trump để đổi lấy sự hỗ trợ, Ukraine có thể phải chấp nhận các điều kiện bất lợi trong đàm phán với Nga. Nhưng nếu giữ vững lập trường, ông có nguy cơ mất đi sự hậu thuẫn quan trọng nhất từ Mỹ.

Màn "đấu khẩu" tại Nhà Trắng không chỉ được xem là một thất bại ngoại giao, mà nó còn có thể đánh dấu bước ngoặt lớn trong xung đột Ukraine - Nga, khi Mỹ có thể thay đổi cách tiếp cận đối với chiến sự này.