Việc thiếu cơ sở pháp lý hướng dẫn phương pháp tính toán giá điện cho dự án điện gió, điện mặt trời chuyển tiếp đang khiến cho EVN và các chủ đầu tư gặp khó để hoàn thành trước thời hạn 31-3.

EVN vừa có văn bản gửi bộ trưởng Bộ Công Thương về những vướng mắc trong đàm phán giá điện các dự án nhà máy điện gió, điện mặt trời chuyển tiếp. Báo cáo này gửi ra trong bối cảnh chỉ còn một ngày nữa là hết thời hạn mà Bộ Công Thương yêu cầu EVN và các chủ đầu tư dự án phải hoàn thành việc đàm phán giá.

Mới có 4/85 chủ đầu tư gửi hồ sơ

Theo đó, EVN cho biết dù đã có nhiều nỗ lực nhưng quá trình triển khai gặp nhiều vướng mắc. Đến ngày 29-3 mới có 4/85 chủ đầu tư gửi hồ sơ đề nghị đàm phán giá điện.

EVN cho hay do thông tư 01 của Bộ Công Thương đã bãi bỏ thời hạn hợp đồng mua bán điện (PPA) trong 20 năm với điện mặt trời nhưng giữ nguyên thời hạn này với điện gió, nên EVN và các chủ đầu tư rất khó thống nhất thời hạn PPA cho dự án điện mặt trời.

Theo EVN, với các nhà máy điện truyền thống đều có hướng dẫn về phương pháp tính giá, nhưng với nhà máy điện chuyển tiếp thì đến nay Bộ Công Thương vẫn chưa có hướng dẫn. Bao gồm các hướng dẫn liên quan đến đời sống kinh tế dự án, sản lượng điện dùng để tính toán giá điện, chi phí vận hành và bảo trì, tỉ lệ vốn chủ sở hữu, lãi vay, tỉ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu…

Đơn cử, Bộ Công Thương quy định với dự án truyền thống, đời sống kinh tế cho dự án thủy điện là 40 năm, nhiệt điện than là 30 năm, nhưng với dự án điện gió, mặt trời chuyển tiếp, lại chưa có hướng dẫn nên chưa có cơ sở thực hiện. Chi phí vận hành bảo trì ở dự án truyền thống được quy định mức trần để hai bên đàm phán, nhưng với dự án điện gió, mặt trời chuyển tiếp lại chưa có hướng dẫn…

Ngoài ra, EVN cho hay hiện đang tồn tại hai nguyên tắc xác định giá điện từ thông số đầu vào. Đó là việc xác định giá điện theo hệ số chiết khấu tài chính bình quân; và xác định giá điện theo dòng tiền từng năm.

Việc chưa có hướng dẫn khiến EVN và các chủ đầu tư gặp khó khăn trong thống nhất sử dụng một nguyên tắc để thực hiện chung cho tất cả các dự án. 

Đến nay, Bộ Công Thương chỉ hướng dẫn các nguyên tắc đàm phán giá điện, nhưng EVN cho rằng đây chỉ là các quy định khung cơ bản về chính sách giá điện và giá phát điện, không nêu rõ các thông số và nguyên tắc như đã nêu trên.

Làm sao để cùng đàm phán với chủ đầu tư điện gió, điện mặt trời?

EVN cũng nêu thêm một khó khăn là theo quy định của thông tư 15 về phương pháp xây dựng khung giá phát điện cho nhà máy điện mặt trời, điện gió chuyển tiếp, các nhà máy phải tuyệt đối tuân thủ quy định về đầu tư, xây dựng; bám sát khả năng hấp thụ của hệ thống, khả năng giải tỏa công suất của lưới điện.

Trường hợp thanh, kiểm tra phát hiện vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm theo quy định và có thể rút giấy phép, đình chỉ dự án nếu vi phạm nghiêm trọng về đầu tư xây dựng.

Theo EVN, quy định trên thuộc trách nhiệm của chủ đầu tư, EVN không có thẩm quyền kiểm tra xác nhận các vấn đề này. Song do quy định trên là điều kiện để áp dụng giá chuyển tiếp, nên EVN và chủ đầu tư gặp khó khăn trong thực hiện đầu tư dự án, đàm phán, ký kết PPA, công nhận COD và đưa công trình vận hành.

Trên cơ sở đó, EVN cho rằng còn nhiều nội dung chưa có cơ sở để cùng đàm phán với chủ đầu tư. Dẫn tới các bên không thể hoàn thành đàm phán và ký kết PPP các dự án điện gió, mặt trời chuyển tiếp theo đúng thời hạn mà Bộ Công Thương đưa ra là ngày 31-3.

Từ thực tế vẫn còn 81/85 chủ đầu tư chưa nộp hồ sơ đàm phán cũng như những vướng mắc trong quá trình triển khai nêu trên, EVN đề nghị Bộ Công Thương sớm ban hành phương pháp xác định giá đàm phán để làm cơ sở thực hiện.

Nhà đầu tư đau lòng vì những tua bin điện gió 150 tỉ phải nằm im

Nhiều nhà đầu tư điện gió, điện mặt trời cho rằng trong khi chờ cơ chế đàm phán giá điện tái tạo chuyển tiếp, cần huy động các dự án đã hoàn thành để tránh lãng phí.