Trước kia, rau diếp cá mọc hoang ở những khu vực ẩm ướt, bãi hoang, ven sông, bờ ruộng… và được người dân hái về để làm thức ăn cho lợn. Thì giờ đây, loại rau này đã trở thành thực phẩm quen thuộc của người Việt với giá thành khá đắt là 40 – 50 ngàn/kg..

Bàn luận về rau diếp cá, lương y đa khoa Bùi Đắc Sáng (Viện hàn lâm KH&CN Việt Nam, Hội Đông y Hà Nội) cho biết: Trong Đông y, rau diếp cá có vị chua cay, tính mát, tác động 2 kinh can và phế. Đây là loại thuốc quý dùng để thanh nhiệt, giải độc, lợi thấp, thông can.

Dưới đây là những bài thuốc trị bệnh đơn giản từ rau diếp cá mà bạn có thể làm tại nhà.

1. Trị bệnh đau mắt đỏ, đau mắt do trực trùng mủ xanh

Nguyên liệu: 35g diếp cá.

Cách làm:

- Đối với trẻ nhỏ: Rửa rau diếp cá với nước sạch. Tráng thêm lần 2 với nước đun sôi để nguội, đợi lá ráo nước rồi mang đi giã. Cho bã vào hai miếng gạc sạch (có thể thay thế bằng vải mỏng) để đắp lên phần mắt sưng đau trước khi đi ngủ. Thực hiện liên tục trong 3 ngày sẽ thấy hiệu quả.

- Đối với người lớn: Cách làm tương tự như trên. Bạn có thể cho thêm vài hạt muối hột vào giã cùng diếp cá. Tuy nhiên, cách làm này sẽ khiến mắt bị sót nên không phù với trẻ nhỏ.

2. Trị viêm tắc tuyến sữa ở mẹ bầu

Nguyên liệu: 30g lá diếp cá, 30g lá cải trời.

Cách làm: Đem hỗn hợp trên đi giã rồi vắt lấy nước cốt để uống. Phần bã thì trộn cùng giấm đắp bên ngoài. Để có thể dễ uống hơn, bạn có thể cho thêm chút đường vào nước cốt.

Rau diếp cá trị viêm tắc tuyến sữa ở mẹ bầu. Ảnh minh họa

3. Trị điều rắt, đái buốt

Nguyên liệu: 50g rau diếp cá, 30g bông mã đề tươi, 50g rau má tươi.

Cách làm: Rửa sạch nguyên liệu. Giã nát hỗn hợp rồi lọc lấy nước cốt. Hãm nước sôi để nguội uống.

4. Giảm dị ứng, đơn sưng, mề đay, mẩn ngứa

Nguyên liệu: Rau diếp cá, cỏ nhọ nồi, lá cải rừng, lá xương xông, lá nhài, lá dưa chuột, lá khế, lá đơn đỏ, lá huyết dụ, lá mía, mỗi thứ dùng 15g. 3 miếng bí đao, 3 miếng củ nâu.

Cách làm: Rửa sạch nguyên liệu, giã nhuyễn rồi hòa cùng nước sôi. Vắt lấy nước cốt để uống. Phần bã dùng làm thuốc để đắp bên ngoài da.

5. Điều trị viêm phổi, kiết lỵ, viêm thận, điều kinh, viêm ruột, phù thũng

Cách làm: Đem 50g diếp cá đi sắc thành nước uống. Uống nước này thường xuyên thì bệnh tình sẽ thuyên giảm.

6. Hạ sốt ở trẻ em

Đối với bé bị ốm, rau diếp cá giúp hạ sốt nhanh, thuyên giảm cơn ho hiệu quả hơn cả việc uống thuốc kháng sinh.

Cách làm: Rửa sạch 30g lá diếp cá, đợi lá khô rồi giã nát và cho đun sôi. Phần bã dùng để đắp lên thái dương còn nước cốt lọc ra để uống.

7. Trị viêm phủ màng phổi

Trong Đông y, rau diếp cá có đặc tính chống viêm, kháng khuẩn, giúp tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ điều trị triệu chứng của bệnh viêm phổi rất tốt.

Nguyên liệu: 50g lá diếp cá, 12g cát cánh.

Cách làm: Đem các nguyên liệu đi rửa sạch, đợi ráo nước thì mang đi sắc thành thuốc uống. Lưu ý rau diếp cá có tính hàn, không nên lạm dụng quá nhiều trong thời gian dài vì có thể sinh bệnh.

8. Điều trị viêm âm đạo

Nguyên liệu: 20g lá diếp cá, 20g bồ kết nướng, 1 củ tỏi.

Cách làm: Rửa sạch nguyên liệu rồi cho vào nồi đun cùng 5 bát nước. Đợi nước nguội xuống 70 độ C thì tiến hành xông hơi vùng kín. Khi nước nguội thì có thể dùng phần nước này để rửa kỹ âm đạo. Bài thuốc này nên sử dụng hàng ngày, làm liên tục trong vòng 1 tuần sẽ có hiệu quả.

Ngoài điều trị viêm âm đạo, rau diếp cá còn được dùng làm thuốc chữa nhiều bệnh phụ khoa khác như: viêm loét cổ tử cung, rối loạn chu kỳ kinh nguyệt…

9. Điều trị mụn nhọt khi chưa có mủ

Nguyên liệu: Rửa sạch 12g diếp cá bằng nước. Sau đó giã nát, đắp vào miệng vết thương rồi băng lại. Mỗi ngày thực hiện 2 lần. Làm liên tục trong 3 ngày thì sẽ thấy mụn đỡ sưng đau.

10. Làm mịn da

Lấy 10 lá diếp cá (khoảng 20g) rửa sạch, nghiền nát, rồi lấy bông mềm thấm phần nước cốt. Lau nhẹ lên vùng da mặt và da cổ. Dùng các đầu ngón tay vỗ nhẹ khắp mắt khoảng 1 phút để nước cốt nhanh thẩm thấu vào da. Để lớp dung dịch này trên da mặt khoảng 15 phút thì rửa sạch với nước.

Lưu ý là với loại mặt nạ này, bạn có thể để qua đêm vì lúc này phần nước cốt sẽ hoạt động như một lớp màng mỏng tự nhiên. Khi thức dậy vào sáng hôm sau, chỉ cần rửa mặt lại với nước rồi chạm nhẹ là đã cảm nhận rõ sự mềm mại của da.

11.  Hỗ trợ trị bệnh trĩ

Cách 1: Rửa sạch 30g lá diếp cá rồi đem đi nấu nước xông vào hậu môn. Quá trình xông hơi diễn ra trong khoảng 10 phút. Sau đó, tranh thủ lúc nước còn nóng thì dùng để ngâm và rửa hậu môn.

Lưu ý: Khi lá diếp cá còn xanh thì chỉ nên phơi trong bóng mát, tránh phơi nắng to vì có thể làm héo lá, mất hoạt chất.

Cách 2: Chọn 50g lá diếp cá tươi. Rửa sạch rồi mang đi giã vắt lấy nước. Thêm một chút muối sẽ làm giảm độ tanh. Mỗi ngày uống 50 – 100ml, liên tục trong 3 tháng.

Những đối tượng không nên dùng rau diếp cá

Dù diếp cá là thực phẩm lành tính, có lợi cho sức khỏe nhưng không phải ai cũng có thể tùy tiện dùng loại rau này. Chẳng hạn như những người bị hội chứng ruột kích thích, rối loạn tiêu hóa, viêm đại tràng, suy thận, phụ nữ mang thai...

Lưu ý, tránh ăn quá nhiều rau diếp cá trong một ngày kẻo xuất hiện tình trạng chóng mặt. Ngoài ra, khi bệnh đã trở nặng thì không nên lạm dụng diếp cá mà hãy đi khám bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.