Sáng 16-5, Đoàn đại biểu Quốc hội TP.HCM có buổi làm việc với UBND TP về tình hình kinh tế - xã hội và thực hiện nghị quyết 98, nghị quyết 57 của Quốc hội.

Vì sao TP không chuyển 3.790 căn hộ Thủ Thiêm sang nhà ở xã hội?

Tại buổi làm việc, ông Huỳnh Thanh Khiết, phó giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM, báo cáo hiện TP có 11.042 căn hộ và nền đất, trong đó 8.938 căn hộ và 2.104 nền đất được tạo lập bằng ngân sách nhà nước đang để trống. 

Trong số này, TP có chủ trương đấu giá 4.969 căn hộ (4.927 căn hộ, 42 nền đất). Chủ trương đấu giá tập trung ở 2 khu gồm 3.790 căn của khu tái định cư Thủ Thiêm và gần 1.000 căn ở xã Vĩnh Lộc B, huyện Bình Chánh.

Lý do TP không chuyển 3.790 căn hộ ở Thủ Thiêm qua nhà ở xã hội bởi quy định về nhà ở xã hội rất khắt khe. 

Thứ nhất, nhà ở xã hội phải được miễn tiền sử dụng đất, tức không tính chi phí sử dụng đất vào giá thành. Thứ hai, nhà ở xã hội sẽ được tính toàn bộ chi phí bao gồm cả chi phí bồi thường vào giá tổng, như vậy giá thành sẽ lên rất cao.

Mặt khác, khi chuyển qua quỹ nhà ở xã hội lại có thêm quy định rằng nhà ở xã hội chỉ được nằm trong khung 20-70m², trong khi 3.790 căn này chỉ có 30% đáp ứng được diện tích, còn lại là vượt khỏi quy định. 

Như vậy, cùng 1 block nhà chung cư nếu bố trí nhà ở xã hội sẽ có căn tính tiền sử dụng đất, có căn không, việc xử lý sẽ khác nhau. Do đó chủ trương của TP là chuyển quỹ nhà 3.790 căn này để bán đấu giá.

Nhưng hiện nay TP tiếp tục “vướng” liên quan vấn đề các thủ tục triển khai bán đấu giá. Trước mắt TP sẽ đấu giá trước các khu đất trong khu đô thị mới Thủ Thiêm, dự kiến cuối năm nay sẽ hoàn tất hết các thủ tục và thực hiện đấu giá quỹ nhà này. 

Ngoài ra, theo lãnh đạo Sở Xây dựng, 1.000 căn hộ tái định cư ở xã Vĩnh Lộc B (Bình Chánh) cũng trong tình trạng tương tự. Dù đã sắp xếp bố trí cho người dân tham quan nhưng khi trao đổi về giá và vấn đề bồi thường chưa có sự thống nhất.

Ngoài quỹ nhà tái định cư của 2 khu trên, TP còn dành phần rất lớn (5.467 căn hộ và nền đất) để trống nhằm phân bổ cho các dự án tái định thuộc dự án đầu tư công (258 dự án), bởi quy định pháp luật nếu muốn làm dự án đầu tư công phải chuẩn bị trước quỹ nhà và nền đất. 

Như vậy, về quỹ nhà đất, TP có 2 nhóm gồm nhóm có chủ trương đấu giá và nhóm dành cho phân bổ dự án đầu tư công với tổng số lượng hơn 10.000 căn hộ và nền đất. Đây là tất cả nền đất và căn hộ có mục tiêu rõ ràng.

“Hiện nay Sở Xây dựng đang cùng Sở Tài nguyên và Môi trường để chủ trì nhanh chóng triển khai các thủ tục pháp lý tổ chức đấu giá quỹ nhà đã có chủ trương, còn lại nhóm bố trí tái định cư cho các dự án phụ thuộc vào các dự án đầu tư công. 

Bên cạnh đó, rà soát ở các quận huyện, dự án đầu tư công nào không triển khai kịp trong năm thì cắt quỹ nhà đó để phân bổ cho dự án khác. Tuy nhiên dự án đầu tư công quá trình triển khai rất dài, quỹ nhà tiếp tục để trống”, ông Khiết nói.

Sớm triển khai Luật Đất đai, Luật Nhà ở gỡ vướng nhà ở xã hội

Về việc phát triển các dự án nhà ở xã hội, ông Khiết cho biết giai đoạn 2016-2020, TP đã hoàn thành đưa vào sử dụng 19 dự án, tổng diện tích đất khoảng 24ha, quy mô gần 15.000 căn hộ.

Hiện theo chương trình phát triển nhà ở của TP.HCM giai đoạn 2021-2030 và đề án Chính phủ về xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ dành cho đối tượng thu nhập thấp, TP dự kiến phát triển 69.700 - 93.000 căn hộ nhà ở xã hội. Trong đó, giai đoạn 2021-2025 khoảng 26.000 - 35.000 căn, giai đoạn 2026-2030 khoảng 43.500 - 58.000 căn. 

Thực tế hiện đang triển khai và quý 1-2024 đã hoàn thành đưa vào sử dụng 3 dự án với khoảng 900 căn hộ; đang thi công 6 dự án với tổng quy mô 4.800 căn hộ. Còn lại các dự án khác đang phân nhóm xử lý.

Qua việc này, sở đề xuất với Đoàn đại biểu Quốc hội TP.HCM báo cáo Quốc hội cho phép triển khai Luật Nhà ở, Luật kinh doanh bất động sản và Luật Đất đai mới từ ngày 1-7-2024 thay vì 1-1-2025. Lý do, hầu hết các dự án đều đang vướng, chờ các ưu đãi cũng như các quy định pháp luật thông thoáng hơn. 

Để làm một dự án nhà ở xã hội rất khó, hầu hết hạn chế về việc đầu tư, phát triển.

Cảnh hoang tàn, nhếch nhác của hàng loạt căn hộ tái định cư bỏ trống ở TP.HCM

Hàng ngàn căn hộ tái định cư tại TP.HCM bỏ trống lâu ngày, có nơi bỏ trống hàng chục năm khiến cơ sở vật chất đang dần xuống cấp. Chưa kể, TP.HCM phải trả phí quản lý vận hành phát sinh hàng chục tỉ cho các căn hộ này.