Nguyên Chủ tịch nước Trương Tấn Sang thấp hương mộ tập thể tại Nghĩa trang liệt sĩ Phú Quốc - Ảnh: K.NAM

Ngày 6-4, tại di tích lịch sử Trại giam tù binh Cộng sản Việt Nam - Phú Quốc (gọi tắt là ), Tỉnh ủy, UBND tỉnh Kiên Giang và Ban Liên lạc toàn quốc Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày đã tổ chức trọng thể lễ kỷ niệm 45 năm "".

Ông Trương Tấn Sang, nguyên Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam, cùng khoảng 1.200 binh, lãnh đạo Quân khu 9, Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân, Vùng Cảnh sát biển 4 đã dâng hương tưởng niệm tại Nghĩa trang liệt sĩ Phú Quốc.

Sau đó, thăm lại di tích nhà tù Phú Quốc và làm lễ tưởng niệm các chiến sĩ cách mạng đã anh dũng hi sinh tại đây.

Các cựu chiến binh tham quan mô hình phục dựng "chuồng cọp" tại di tích nhà tù Phú Quốc - Ảnh: K.NAM

Năm thứ 5 trở lại thăm nhà tù Phú Quốc, nơi mình cùng hơn hàng chục ngàn chiến sĩ cách mạng và người dân vô tội từng bị giam giữ hơn 2.000 ngày (từ 1967-1973), cựu chiến binh Đỗ Văn Thông (76 tuổi, ngụ TP Nam Định, Nam Định) vẫn không giấu được xúc động.

Ông nói về đây là lại thấy ấm áp, gần gũi đồng đội. Và cứ thế ký ức những ngày tháng tù đày bị địch tra tấn tàn khốc lại ùa về.

Ngày đó, các tù binh bảo nhau phải xem trại tù lớn nhất miền Nam của địch là mặt trận chiến đấu. Tất cả đã không ngừng học tập văn hóa, chính trị, sinh hoạt Đảng, động viên, chăm sóc nhau về tinh thần và thể chất ngay nơi được mệnh danh là "địa ngục trần gian".

Tranh thủ lúc đi chặt củi, các tù binh lột vỏ cây tràm bông vàng đem về luộc cho tơi ra rồi cán mỏng, phơi khô để làm giấy. Bút thì dùng vỏ lon đựng nước mài nhọn làm ngòi, nhét cành cây vào đầu rỗng làm cán. Mực thì đốt vỏ cây tràm hòa với nước...

Nhờ vậy mà nhiều anh, chị em tù binh từ chỗ mù chữ đã biết đọc, biết viết. Đó cũng là cách để hàng chục ngàn tù bình đồng hành cùng phong trào đấu tranh không ngừng nghỉ của đồng bào và chiến sĩ cả nước cho tới ngày được trao trả (tháng 3-1973) - "ngày chiến thắng trở về".

Nguyên Chủ tịch nước Trương Tấn Sang thăm 1 phân khu trại giam đã được phục dựng - Ảnh: K.NAM